Co to jest chlamydia?
Chlamydia to choroba przenoszona drogą płciową (STD) wywoływana przez bakterie Chlamydia trachomatis. Jest to jedno z najczęściej występujących zakażeń bakteryjnych układu moczowo-płciowego na świecie. Choroba często przebiega bezobjawowo, co sprzyja jej dalszemu rozprzestrzenianiu i prowadzi do groźnych powikłań – zwłaszcza u kobiet, u których może powodować niepłodność, zapalenie narządów miednicy mniejszej czy ciążę pozamaciczną.
Zakażenie może wystąpić zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Bakteria przenosi się głównie podczas kontaktów seksualnych (waginalnych, analnych, oralnych), ale także z matki na dziecko podczas porodu.
Przyczyny zakażenia chlamydią
Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt błon śluzowych z wydzielinami zawierającymi bakterie Chlamydia trachomatis. Do głównych przyczyn i czynników ryzyka należą:
-
kontakty seksualne bez zabezpieczenia (brak prezerwatywy),
-
częsta zmiana partnerów seksualnych,
-
rozpoczęcie aktywności seksualnej w młodym wieku,
-
wcześniejsze zakażenia przenoszone drogą płciową (np. rzeżączka, HPV),
-
obniżona odporność,
-
brak regularnych badań ginekologicznych lub urologicznych.
Zakażenie nie szerzy się przez przypadkowy kontakt (np. wspólne toalety czy ręczniki), ponieważ bakteria nie przeżywa długo poza organizmem człowieka.
Objawy chlamydii
Ważne: u ponad 70% kobiet i 50% mężczyzn zakażenie przebiega bezobjawowo. Objawy, jeśli się pojawią, mogą wystąpić po 1–3 tygodniach od kontaktu seksualnego z osobą zakażoną.
U kobiet:
-
nietypowa wydzielina z pochwy, często o żółtawym lub ropnym charakterze,
-
pieczenie lub ból podczas oddawania moczu,
-
ból w dolnej części brzucha lub podczas współżycia,
-
krwawienia międzymiesiączkowe lub po stosunku,
-
zapalenie szyjki macicy (cervicitis).
U mężczyzn:
-
wydzielina z cewki moczowej,
-
pieczenie przy oddawaniu moczu,
-
zaczerwienienie ujścia cewki,
-
ból lub obrzęk jąder (zapalenie najądrzy),
-
uczucie dyskomfortu w okolicy krocza.
Zakażenie odbytu lub gardła może powodować ból, świąd, wydzielinę lub zapalenie, choć często przebiega bez objawów.
U noworodków zakażonych podczas porodu może rozwinąć się zapalenie spojówek lub płuc.
Diagnostyka chlamydii
Rozpoznanie zakażenia opiera się na badaniach mikrobiologicznych i molekularnych. Najczęściej stosowane metody to:
-
testy NAAT (nucleic acid amplification test) – najczulsze i najdokładniejsze, wykrywają DNA bakterii w próbce (mocz, wymaz z cewki, szyjki macicy, gardła lub odbytu),
-
testy PCR,
-
wymaz z szyjki macicy lub cewki moczowej,
-
badanie moczu pierwszego strumienia (bez konieczności badania ginekologicznego),
-
w razie potrzeby – badania w kierunku innych chorób przenoszonych drogą płciową (HIV, kiła, rzeżączka).
Regularne badania przesiewowe są zalecane u kobiet poniżej 25. roku życia, kobiet w ciąży oraz u osób z wieloma partnerami seksualnymi.
Leczenie chlamydii
Zakażenie chlamydią wymaga leczenia antybiotykowego, które jest bardzo skuteczne, jeśli zostanie wdrożone wcześnie.
-
Leczenie farmakologiczne:
-
doksycyklina – najczęściej stosowana, przyjmowana doustnie przez 7 dni,
-
azytromycyna – alternatywnie, jednorazowa dawka doustna,
-
inne możliwe antybiotyki: erytromycyna, ofloksacyna lub lewofloksacyna (w zależności od przypadku).
Leczenie powinno objąć również partnera seksualnego, nawet jeśli nie ma objawów.
-
-
Zasady leczenia:
-
w trakcie terapii należy unikać kontaktów seksualnych,
-
kontrolne badanie po 3–4 tygodniach od zakończenia leczenia potwierdza wyleczenie,
-
w przypadku współistnienia innych infekcji (np. rzeżączki) – leczenie skojarzone antybiotykami o szerszym spektrum.
-
-
Leczenie powikłań:
-
w przypadku zapalenia miednicy mniejszej konieczne jest dłuższe leczenie i obserwacja ginekologiczna,
-
u mężczyzn z zapaleniem najądrzy – leczenie antybiotykiem przez 2–3 tygodnie oraz odpoczynek.
-
Profilaktyka i zalecenia
Aby zapobiec zakażeniu chlamydią, warto stosować następujące zasady:
-
stosowanie prezerwatyw podczas każdego kontaktu seksualnego (waginalnego, analnego, oralnego),
-
ograniczenie liczby partnerów seksualnych,
-
wykonywanie regularnych badań przesiewowych (szczególnie u osób aktywnych seksualnie poniżej 25 lat),
-
szybkie leczenie infekcji intymnych i chorób przenoszonych drogą płciową,
-
informowanie partnerów o zakażeniu i wspólne leczenie,
-
dbałość o higienę intymną i unikanie irygacji pochwy,
-
kontrolne wizyty u ginekologa lub urologa po przebytym leczeniu.
Domowe postępowanie i regeneracja po leczeniu
Choć leczenie chlamydii wymaga antybiotykoterapii, można wspomóc regenerację organizmu poprzez:
-
stosowanie probiotyków doustnych i dopochwowych, aby odbudować florę bakteryjną,
-
picie dużej ilości wody w celu usuwania toksyn,
-
unikanie alkoholu i papierosów w trakcie leczenia,
-
utrzymanie odpoczynku i redukcję stresu,
-
stosowanie lekkiej diety bogatej w warzywa, owoce i produkty fermentowane.
Podsumowanie
Chlamydia to częste, ale w pełni wyleczalne zakażenie bakteryjne, jeśli zostanie wcześnie rozpoznane i odpowiednio leczone. Kluczowe znaczenie ma regularna diagnostyka, leczenie obojga partnerów oraz bezpieczne zachowania seksualne. Nielekczona chlamydia może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego nie należy lekceważyć nawet łagodnych lub nietypowych objawów. Wczesna interwencja to najlepsza profilaktyka zdrowia intymnego.
